Pogląd, że pewien poziom narażenia na drobnoustroje może zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii, pojawił się w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci i został nazwany hipotezą higieny. Teraz artykuł opublikowany w Science Immunology przez naukowców z Karolinska Institutet podważa tę hipotezę, pokazując, że myszy narażone od urodzenia na działanie czynników zakaźnych mają taką samą, jeśli nie nawet większą zdolność do wywoływania alergicznych odpowiedzi immunologicznych, niż „czyste” myszy laboratoryjne.
W ostatnim czasie dużym zainteresowaniem cieszy się sposób, w jaki drobnoustroje mogą zapobiegać alergii. Badania sugerują, że niektóre infekcje mogą zmniejszać wytwarzanie przeciwciał zapalnych przeciwko alergenom i zmieniać zachowanie limfocytów T zaangażowanych w alergie. Sugerowano również, że dobre bakterie w naszych jelitach mogą być w stanie wyłączyć stany zapalne w innych częściach naszego ciała.
Silne reakcje alergiczne
Naukowcy porównali teraz alergiczną odpowiedź immunologiczną u „brudnych” dzikich myszy z odpowiedzią typowych czystych myszy laboratoryjnych. Znaleźli bardzo niewiele dowodów na to, że odpowiedź przeciwciał została zmieniona lub że funkcja limfocytów T zmieniła się w znaczący sposób. Nie wydaje się również, aby reakcje przeciwzapalne wywołane przez dobre bakterie jelitowe były w stanie wyłączyć alergiczną odpowiedź immunologiczną. Wręcz przeciwnie, u dzikich myszy po ekspozycji na alergeny rozwinęły się silne oznaki patologicznego zapalenia i reakcji alergicznych.
„Było to trochę nieoczekiwane, ale sugeruje, że nie jest to tak proste, jak stwierdzenie: «brudny styl życia zapobiegnie alergiom, podczas gdy czysty styl życia może je wywołać». Prawdopodobnie istnieją bardzo specyficzne konteksty, w których jest to prawdą, ale być może nie jest to ogólna zasada ”, mówi Jonathan Coquet, współautor badania i profesor nadzwyczajny na Wydziale Mikrobiologii, Nowotworów i Biologii Komórkowej w Karolinska Institutet w Szwecji.
Bardziej jak ludzki układ odpornościowy
Dzikie myszy są genetycznie identyczne z czystymi myszami laboratoryjnymi, ale trzymane są w półnaturalnych warunkach i od urodzenia są narażone na bogatą ekspozycję na mikroorganizmy.
„Układ odpornościowy dzikich myszy lepiej reprezentuje układ odpornościowy człowieka, dlatego mamy nadzieję, że przybliży nas do prawdy o wpływie drobnoustrojów na organizm” – mówi Jonathan Coquet.
Odkrycia przyczyniają się do naszej ogólnej wiedzy na temat powstawania alergii, a także mogą mieć implikacje kliniczne. W ramach badań klinicznych badacze i klinicyści podjęli ostatnio próby leczenia pacjentów cierpiących na choroby zapalne za pomocą eksperymentalnych infekcji. Na przykład jako narzędzie zwalczania chorób zapalnych zaproponowano zarażanie ludzi robakami lub przeprowadzanie przeszczepów kału. Noworodki urodzone przez cesarskie cięcie zostały poddane przeszczepowi kału matki i suplementacji bakteryjnej w celu wytworzenia dobrych bakterii w jelitach dziecka i jego przyszłego zdrowia.
Może dostarczyć ważnych spostrzeżeń
„Ta dziedzina badań może dostarczyć ważnych informacji na temat tego, w jaki sposób infekcje i drobnoustroje mogą być wykorzystywane do poprawy zdrowia, jest ona jednak wciąż w powijakach. Nasze badanie przypomina, że ogólne i szerokie narażenie na drobnoustroje może nie mieć tak wyraźnych korzystnych skutków, jak sądzimy życzę im tego” – mówi Susanne Nylén, współautorka badania i profesor nadzwyczajny na Wydziale Mikrobiologii, Nowotworów i Biologii Komórkowej w Karolinska Institutet.
Prace kierowali Junjie Ma i Egon Urgard, badacze z grupy Jonathana Coqueta, a wykonali je w ścisłej współpracy z profesorem Stephanem Rosshartem z Uniwersyteckiego Centrum Medycznego we Freiburgu w Niemczech i Susanne Nylén (MTC). Kilka innych grup badawczych w Karolinska Institutet i innych miejscach również przyczyniło się do tych prac, w tym zespoły adiunktów Itziara Martineza Gonzaleza i Juana Du (obaj z Wydziału Mikrobiologii, Biologii Nowotworów i Komórki MTC).
Badanie zostało sfinansowane przez kilka organów, w tym Szwedzką Radę ds. Badań Naukowych, Szwedzką Fundację ds. Walki z Rakiem, fundusze stacjonarne KI i Fundację Wenner-Gren.