Papugi słyną z niezwykłych zdolności poznawczych i wyjątkowo długiej żywotności. Teraz badanie prowadzone przez naukowców Maxa Plancka wykazało, że jedna z tych cech jest prawdopodobnie spowodowana przez drugą. Badając 217 gatunków papug, naukowcy odkryli, że gatunki takie jak ara szkarłatna i kakadu czubaty mają niezwykle długą średnią długość życia, do 30 lat, którą zwykle obserwuje się tylko u dużych ptaków. Ponadto wykazali możliwą przyczynę tak długiego życia: duży względny rozmiar mózgu. Badanie jest pierwszym, które pokazuje związek między wielkością mózgu a długością życia papug, sugerując, że zwiększona zdolność poznawcza mogła pomóc papugom radzić sobie z zagrożeniami w ich środowisku i cieszyć się dłuższym życiem.
Pomimo faktu, że papugi są dobrze znane ze swojego długiego życia i złożonych zdolności poznawczych, z długością życia i względną wielkością mózgu na równi z naczelnymi, nie wiadomo, czy te dwie cechy mają na siebie wpływ.
„Problemem było pozyskiwanie danych dobrej jakości”, mówi Simeon Smeele, doktorant w Instytucie Zachowania Zwierząt im. Maxa Plancka (MPI-AB) i główny autor badania, opublikowanego w Proceedings of the Royal Society B. Zrozumienie tego, co ma Długowieczność napędzanych papug jest możliwa tylko poprzez porównanie żywych papug. „Porównawcze badania historii życia wymagają dużych rozmiarów próbek, aby zapewnić pewność, ponieważ wiele procesów jest grą na raz, a to powoduje duże zróżnicowanie” – mówi Smeele.
Aby wygenerować odpowiednią wielkość próbki, naukowcy z MPI-AB i Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka (MPI-EvA) połączyli siły z Species360, który korzysta z danych dotyczących zwierząt z ogrodów zoologicznych i akwariów. Wspólnie zebrali dane od ponad 130 000 pojedynczych papug pochodzących z ponad 1000 ogrodów zoologicznych. Ta baza danych umożliwiła zespołowi uzyskanie pierwszych wiarygodnych szacunków średniej długości życia 217 gatunków papug — reprezentujących ponad połowę wszystkich znanych gatunków.
Analiza wykazała zdumiewające zróżnicowanie oczekiwanej długości życia, od średnio dwóch lat w przypadku papugi figowej do średnio 30 lat w przypadku ary szkarłatnej. Inne długowieczne gatunki to kakadu czubaty siarkowy z Australii, który żyje średnio 25 lat.
„Życie średnio 30 lat jest niezwykle rzadkie u ptaków tej wielkości” – mówi Smeele, która ściśle współpracowała z Lucy Aplin z MPI-AB i Mary Brooke McElreath z MPI-EvA przy badaniu. „Niektóre osobniki mają maksymalną długość życia ponad 80 lat, co jest przyzwoitym wiekiem nawet dla ludzi. Wartości te są naprawdę spektakularne, jeśli weźmie się pod uwagę, że ludzki mężczyzna waży około 100 razy więcej”.
Następnie zespół zastosował wielkoskalową analizę porównawczą, aby ustalić, czy znane zdolności poznawcze papug miały jakikolwiek wpływ na ich długowieczność. Zbadali dwie hipotezy: po pierwsze, że posiadanie stosunkowo większych mózgów umożliwia dłuższe życie. Innymi słowy, mądrzejsze ptaki mogą lepiej rozwiązywać problemy na wolności, dzięki czemu cieszą się dłuższym życiem. Po drugie, że stosunkowo większe mózgi rosną dłużej, a zatem wymagają dłuższego życia. Dla każdego gatunku zebrali dane dotyczące względnej wielkości mózgu, a także średniej masy ciała i zmiennych rozwojowych.
Następnie połączyli dane i uruchomili modele dla każdej hipotezy, sprawdzając, który model najlepiej wyjaśnia dane. Ich wyniki dostarczają pierwszego wsparcia, że zwiększony rozmiar mózgu umożliwił dłuższą żywotność papug. Ponieważ wielkość mózgu w stosunku do wielkości ciała może być wskaźnikiem inteligencji, odkrycia sugerują, że papugi ze stosunkowo dużymi mózgami miały zdolności poznawcze, które pozwalały im rozwiązywać problemy na wolności, które w przeciwnym razie mogłyby je zabić, a ta inteligencja umożliwiła im dłuższe życie zyje.
„To potwierdza tezę, że ogólnie większe mózgi czynią gatunki bardziej elastycznymi i pozwalają im żyć dłużej” – mówi Smeele. „Na przykład, jeśli zabraknie im ulubionego jedzenia, mogą nauczyć się znajdować coś nowego i dzięki temu przeżyć”.
Naukowcy są zaskoczeni, że takie czynniki jak dieta, czy dłuższy czas rozwoju potrzebny do rozwinięcia większego mózgu, nie spowodowały wydłużenia średniej długości życia. „Spodziewalibyśmy się, że ścieżka rozwojowa będzie odgrywać ważniejszą rolę, ponieważ u naczelnych to właśnie ten koszt rozwojowy wyjaśnia związek między wielkością mózgu a długowiecznością” – mówi Smeele.
W przyszłości zespół planuje zbadać, czy społeczne i kulturowe uczenie się papug mogło również przyczynić się do długiego życia. Mówi Smeele: „Ptaki z dużymi mózgami mogą spędzać więcej czasu na uczeniu się technik żerowania, które istnieją od wielu pokoleń. Ten wydłużony okres nauki może również potencjalnie wyjaśniać dłuższy okres życia, ponieważ zajmuje to więcej czasu, ale także sprawia, że repertuar żerowania jest bardziej adaptacyjny ”.
„Jedną z rzeczy, która czyni nas ludźmi wyjątkowymi, jest ogromna liczba umiejętności wyuczonych społecznie. Jesteśmy naprawdę podekscytowani, widząc, czy długowieczne papugi również mają„ dzieciństwo ”, w którym muszą uczyć się wszystkiego, od znajdowania i otwierania orzechów, aby uniknąć denerwowania dominujący samiec. Ostatecznie chcielibyśmy zrozumieć, które czynniki ewolucyjne tworzą gatunek o historii życia bardzo podobnej do naszych przodków”.