Koty szablozębne tworzą zróżnicowaną grupę drapieżników o długich zębach, które przemierzały Afrykę około 6-7 milionów lat temu, mniej więcej w czasie, gdy homininy – grupa obejmująca współczesnych ludzi – zaczęły ewoluować. Badając jedną z największych na świecie kolekcji skamieniałości plioceńskich w Langebaanweg, na północ od Kapsztadu w Południowej Afryce, naukowcy 20 lipca w czasopiśmie iScience przedstawiają dwa nowe gatunki szablozębów i pierwsze drzewo genealogiczne starożytnych szablozębów z regionu. Ich wyniki sugerują, że rozmieszczenie szablozębów w starożytnej Afryce mogło być inne niż wcześniej zakładano, a badanie dostarcza ważnych informacji na temat paleośrodowiska Afryki.
„Znany materiał szablozębny z Langebaanweg był stosunkowo ubogi, a znaczenie tych kotów szablozębnych nie zostało należycie rozpoznane” – mówi starszy autor Alberto Valenciano, paleontolog z Uniwersytetu Complutense. „Nasza analiza filogenetyczna jest pierwszą, która bierze pod uwagę gatunek Langebaanweg”.
W badaniu opisano łącznie cztery gatunki. Dwa z tych gatunków, Dinofelis werdelini i Lokotunjailurus chimsamyae, były wcześniej nieznane. Szablozęby Dinofelis są dystrybuowane na całym świecie, a ich skamieniałości znaleziono w Afryce, Chinach, Europie i Ameryce Północnej. Naukowcy spodziewali się zidentyfikować nowy gatunek Dinofelis z Langebaanweg na podstawie wcześniejszych badań. Jednak przed tą analizą Lokotunjailurus został zidentyfikowany tylko w Kenii i Czadzie. Sugeruje to, że mogły być rozmieszczone w całej Afryce między 5-7 milionami lat temu.
Valenciano był stypendystą podoktoranckim w Iziko Museums of South Africa, w którym znajdują się wszystkie skamieniałości szablozębów, które zostały przeanalizowane w tym badaniu. Zespół współpracowników z Chin, Republiki Południowej Afryki i Hiszpanii stworzył ostateczny projekt. Aby skonstruować drzewo genealogiczne, naukowcy sklasyfikowali cechy fizyczne każdego gatunku szablozęba – takie jak obecność lub brak zębów, kształt szczęki i czaszki oraz struktura zębów – i zakodowali te informacje w matrycy, która może określić, jak blisko spokrewniony był każdy szablozębny z jego ewolucyjnymi kuzynami.
Wynikający z tego skład populacji szablozębów Langebaanweg (Machairodontini, Metailurini i Feline) odzwierciedla rosnące globalne temperatury i zmiany środowiskowe epoki pliocenu. Na przykład obecność kotów Machairodontini, które są większe i lepiej przystosowane do biegania z dużą prędkością, sugeruje, że na Langebaanweg istniały otwarte środowiska trawiaste. Jednak obecność kotów Metailurini sugeruje, że istniały również bardziej zadaszone środowiska, takie jak lasy. Chociaż fakt, że naukowcy odkryli zarówno gatunki Metailurine, jak i Machairodonti, sugeruje, że Langebaanweg zawierał mieszankę lasów i łąk 5,2 miliona lat temu, wysoki odsetek gatunków Machairodonti w porównaniu z innymi skamielinami z Eurazji i Afryki potwierdza, że południowa Afryka przechodziła w tym okresie w kierunku bardziej otwartych łąk.
„Ciągłe wysychanie w całym mio-pliocenie, wraz z rozprzestrzenianiem się otwartych środowisk, może być ważnym czynnikiem wyzwalającym dwunożność hominidów” – piszą autorzy. „Gildia szablozębna w Langebaanweg oraz jej implikacje środowiskowe i paleobiogeograficzne stanowią tło dla przyszłej dyskusji na temat pochodzenia i ewolucji hominidów”.
Co ciekawe, naukowcy zauważają również, że skład szablozębów w Langebaanweg bardzo przypomina skład Yuanmou w Chinach. Szablozęby Longchuansmilus Yuanmou mogą nawet mieć bliski ewolucyjny związek z afrykańskim gatunkiem Lokotunjailurus.
„Sugeruje to, że starożytne środowisko obu regionów było podobne lub że istniała potencjalna trasa migracji między Langebaanweg i Yuanmou” – mówi pierwszy autor Qigao Jiangzuo, paleontolog z Uniwersytetu Pekińskiego.
Więcej dowodów kopalnych może pomóc paleontologom dokładnie zrozumieć, w jaki sposób te dwa miejsca są ze sobą powiązane. „Dwa nowe szablozęby to tylko przykład licznych niepublikowanych skamieniałości z Langebaanweg przechowywanych w Iziko w zbiorach kenozoicznych” – mówi Romala Govender, kustosz i paleontolog z Iziko Museums w RPA. „Wysuwa to na pierwszy plan potrzebę nowych i szczegółowych badań fauny Langebaanweg”.