50 milionów lat temu w północno-zachodnim Kolorado pasikonik zmarł, opadł na dno jeziora i został szybko pochowany w drobnych osadach, gdzie pozostał do czasu odzyskania skompresowanej skamieniałości w ostatnich latach. Kiedy naukowcy zbadali skamielinę pod mikroskopem, zauważyli, że w skompresowanym łupku zachowało się nie tylko wiele twardych struktur owada, ale także kilka narządów wewnętrznych i tkanek, które normalnie nie są skamieniałe.
Opisują swoje odkrycia w czasopiśmie Palaeoentomology.
„Katydidy są bardzo rzadkie w zapisie kopalnym, więc każda nowa skamielina pasikonika, którą znajdziesz, stanowi nowy punkt danych w ewolucyjnej historii pasikoników” – powiedział paleoentomolog i kierownik badań Sam Heads, dyrektor Centrum Paleontologii Instytutu Badawczego Prairie. „Ale być może najbardziej uderzającą cechą tej skamieliny jest naprawdę wyjątkowe, niezwykłe zachowanie narządów wewnętrznych – narządów, których po prostu nie widać w skamielinach”.
Skamielina została znaleziona w formacji Green River w hrabstwie Rio Blanco w Kolorado. Formacja jest rozległa, rozciąga się na trzy stany i jest słynnym złożem skamielin w zachodnich Stanach Zjednoczonych, ponieważ drobnoziarniste łupki dają bardzo szczegółowy zapis roślin i zwierząt, które kiedyś zamieszkiwały ten region, powiedział Heads.
Pasikonik należy do rodzaju Arethaea, grupy znanej dziś jako nitkowate pasikoniki ze względu na ich niezwykle smukłe, przypominające trawę nogi, powiedział Heads. Okaz reprezentuje nowy, ale wymarły gatunek, który Heads i jego współpracownicy nazwali Arethaea solterae na cześć ich kolegi Leellen Solter.*
„Oczywiście posiadanie skamieniałego gatunku współczesnego rodzaju jest naprawdę znaczące, ponieważ potwierdza starożytność tej linii” – powiedział Heads. „Teraz wiemy, że około 50 milionów lat temu ten rodzaj już ewoluował i miał już morfologię, która naśladuje trawę, w której żyje i ukrywa się przed drapieżnikami”.
Powiedział, że odkrycie pomoże naukowcom zrozumieć, jak ewoluowała ta grupa owadów i kiedy rozwinęła swoją unikalną strukturę fizyczną.
Rzadki przebłysk miękkich narządów wewnętrznych w skamieniałości sprzed 50 milionów lat jest również niezwykły, powiedział Heads.
„Część przewodu pokarmowego jest zachowana, część jelita środkowego, którą nazywamy ventriculus” – powiedział. „To nie jest takie niezwykłe; mamy inne okazy z tego miejsca, które mają ślady jelit, więc nie byłem tym szczególnie uderzony”.
Ale kiedy spojrzał na okaz pod mikroskopem, Heads zobaczył dowody innych struktur wewnętrznych, których nie spodziewał się zachować. Były ślady włókien tworzących mięśnie klatki piersiowej związane ze skrzydłami lub mięśniami bocznymi. Istniała niezróżnicowana tkanka znana jako „ciało tłuszczowe”, narząd, który pomaga w metabolizmie owadów.
Co jeszcze bardziej zaskakujące, „są te małe kanaliki, które wydają się być połączone z okrągłą strukturą – i może to być tylko jądro i dodatkowe gruczoły, które są związane z jądrem” – powiedział Heads. „To po prostu fenomenalne. Nie spodziewałem się, że zobaczę taką strukturę zachowaną w kompresji skały. Nigdy wcześniej tego nie widziałem”.
Aby dokładnie sprawdzić swoją analizę, Heads przeprowadził sekcję kilku okazów pasikoników tego samego rodzaju, aby dopasować to, co widział w skamielinie.
– Wyglądają dokładnie tak samo – powiedział. „Jądra, gruczoły dodatkowe i komora były takie same u dzisiejszych pasikoników. Po prostu mnie to zszokowało. O ile mi wiadomo, jest to pierwszy przykład zachowania na takim poziomie”.